Project Description

Je 30e verjaardag: wat een mooie mijlpaal! Een moment om stil te staan, terug te blikken en vooruit te kijken. Het is tevens het moment waarop de uitnodiging voor het bevolkingsonderzoek naar baarmoederhalskanker op de deurmat valt. Een van mijn beste vriendinnen kreeg helaas een afwijkende uitslag: PAP2 en HPV positief. Ik besluit om mee te gaan naar de afspraak bij de gynaecoloog en we combineren de afspraak met koffie en een appelflap.

Vaccineren is zichtbaar

In de wachtkamer bij de gynaecoloog valt mijn oog op een folder over deelname aan het onderzoek naar vaccinatie tegen het RS-virus. Dezelfde folder ligt ook op het consultatiebureau waar ik werkzaam ben als jeugdarts. Goed dat dit onderzoek ook hier bij mogelijke aanstaande ouders onder de aandacht wordt gebracht. Het RS-virus veroorzaakt namelijk de meest voorkomende luchtweginfectie bij kinderen. Eén op 100 kinderen wordt hier dusdanig ziek van, dat ziekenhuisopname nodig is. Een vaccinatie kan de ernst van deze luchtweginfectie beduidend verminderen en ziekenhuisopnames voorkomen.

Onder het genot van de koffie raken we in gesprek over vaccinaties en ik vertel haar over mijn betrokkenheid bij de implementatie van het vaccin wat beschermt tegen het rotavirus. Een rotavirusinfectie is een besmettelijke ziekte, waarbij een ontsteking van het maag-darmstelsel optreedt. Een nieuwe mijlpaal voor het vaccineren, want sinds 2024 is het rotavirusvaccin toegevoegd aan het Rijksvaccinatieprogramma om jonge kinderen te beschermen tegen de gevolgen van het rotavirus, zoals dehydratie door diarree. Het is een drink-vaccin en mijn ervaring is dat kinderen er heerlijk van smikkelen.

Spijt

In de spreekkamer bij de gynaecoloog volgt een gesprek over het belang van vaccineren op jonge leeftijd. Iets wat ikzelf als jeugdarts ook dagelijks bespreek met ouders. Acht op de tien mensen komen in aanraking met het besmettelijke HPV (humaan papillomavirus) dat baarmoederhalskanker kan veroorzaken. Gelukkig word je er lang niet altijd ziek van. Meestal ruimt het lichaam het virus zelf op. Maar bij 10 tot 20% van de mensen gebeurt dat niet. Als het virus je cellen beschadigt, kan er na 10-15 jaar kanker ontstaan. Baarmoederhalskanker is de bekendste vorm. Tegenwoordig krijgen kinderen in het jaar dat ze tien jaar worden, de vaccinatie HPV aangeboden. Bij het missen van de vaccinatie op de voorgestelde leeftijd, kan iedereen tot 18 jaar de HPV-vaccinatie alsnog ontvangen via het Rijksvaccinatieprogramma.

Mijn vriendin vertelt de gynaecoloog dat haar ouders destijds hebben besloten haar niet te laten vaccineren tegen HPV. Het vaccin was toen net toegevoegd aan het Rijksvaccinatieprogramma en haar ouders vonden het daardoor spannend hun dochter te vaccineren. Later heeft zij er zelf niet meer aan gedacht om het vaccin alsnog te halen. Haar ouders hebben achteraf spijt van hun keuze, vertelt ze ons.

De gynaecoloog nodigt haar uit voor het gynaecologisch onderzoek. Bij inspectie worden enkele afwijkende cellen gezien, waar een biopt van wordt genomen. Er is gelukkig geen reden voor grote zorgen, het lichaam is mogelijk al bezig de HPV en de afwijkende cellen op te ruimen.

Belangrijke taak als jeugdarts

Preventie van ziekten door bijvoorbeeld te vaccineren, is een rode draad in ons werk als jeugdarts. Voor jeugdartsen ligt er een belangrijke taak als het gaat om vaccineren: het goed informeren van ouders en jeugdigen, hen te wijzen op betrouwbare informatiebronnen en te behoeden voor desinformatie die onder andere door de komst van social media de ronde doet. Nieuw toegevoegde vaccinaties aan het Rijksvaccinatieprogramma kunnen spannend aanvoelen voor ouders. Er is echter vaak al veel ervaring met deze vaccinaties, bijvoorbeeld door regulier gebruik in het buitenland of in het kader van wetenschappelijk onderzoek.

Twee weken later is de uitslag van het biopt binnen: CIN1, oftewel mild afwijkend weefsel. Er is geen behandeling nodig en over een jaar volgt een controle afspraak. We spreken af om de volgende afspraak opnieuw te combineren met koffie en een appelflap, want die smaakten best goed!

Deze blog is onderdeel van De Jeugdarts blog. Een initiatief van de jeugdartsen van JGZ Kennemerland.

Veerle Huizer, jeugdarts in opleiding