Project Description
Het is 18 juni 2024. Aan de ontbijttafel check ik het nieuws en lees berichten over een gezondheidsramp die op komst is. De samenwerkende gezondheidsfondsen hebben hierover een manifest overhandigd aan demissionair minister van VWS Pia Dijkstra, met een dringende oproep voor actie tegen deze ‘gezondheidsramp-in-slow-motion’ die zich aan het voltrekken is.
Nederlanders leven korter in goede gezondheid en hebben vaker een chronische ziekte. De huidige leefomgeving blijft ons uitnodigen om ongezond te leven. We zijn aan het dweilen met de kraan wagenwijd open. Het is nu echt tijd dat we de kraan dicht draaien. Daarvoor hebben we onder andere wettelijke maatregelen vanuit de overheid nodig.
Bewegen is leuk
Het zijn zorgelijke berichten, waar ik – net als iedereen die het leest – neerslachtig van word. Maar ook strijdvaardig, want ambities voor verbetering beginnen bij de jeugd. Ik denk aan de opdracht die ik net heb ingeleverd voor mijn 2e fase opleiding arts Maatschappij + Gezondheid. Deze ging over zorgvernieuwing waarbij ik heb gekozen voor het onderwerp beweegstimulering vanuit de jeugdgezondheidszorg (JGZ). Waarom ik gekozen heb voor dit onderwerp? Omdat 40% van de kinderen te weinig beweegt!
Zelf houd ik erg van sporten en ik ervaar mijn hele leven de positieve uitwerking daarvan op mijn lichaam en geest. Mijn man sport ook graag, daarom krijgt bewegen binnen ons gezin veel prioriteit. Bij onze kinderen zie ik hoe belangrijk het is dat zij het goede voorbeeld krijgen. Tijdens de periodieke gezondheidsonderzoeken bij kleuters die ik in het verleden als jeugdarts afnam, verbaasde ik mij vaak hoe groot de verschillen in motorische vaardigheden op 5/6-jarige leeftijd al zijn.
Het betreft een breed spectrum: aan de ene kant zijn er kinderen die overduidelijk houden van bewegen en motorisch behendig zijn. Aan de andere kant kinderen die wat houterig en onhandig zijn. Deze laatste groep kinderen houdt over het algemeen minder van bewegen, heeft extra stimulatie nodig om in beweging te komen en is vaker dan gemiddeld op deze leeftijd al een tikkeltje te zwaar. Het zijn patronen die al op jonge leeftijd gevormd worden en dus ook al op jonge leeftijd beïnvloed kunnen en moéten worden.
Want wist je dat de basis voor een goede motorische ontwikkeling al in de eerste 6 maanden gelegd wordt?
Aandacht voor leefstijl en bewegen, al vanaf het prille begin
Dit geeft aan hoe belangrijk het is dat er in de jeugdgezondheidszorg (JGZ) aandacht besteed wordt aan leefstijl en bewegen. Het is essentieel dat ouders beseffen hoe belangrijk het voor hun baby is dat hij[1] al direct vanaf de geboorte zoveel mogelijk ruimte en stimulans krijgt om te bewegen. Op de allerjongste leeftijd houdt dit in dat ouders de baby tijdens de waakfase[2] en onder toezicht zo veel mogelijk op de buik neerleggen en zo min mogelijk in een wipstoeltje of autostoeltje zetten. Hoe handig deze hulpmiddelen ook zijn, ze beperken de bewegingsvrijheid enorm.
De maatschappij waarin we leven maakt het niet gemakkelijk voor jonge ouders om de juiste, gezonde keuzes te maken. Onze maatschappij laat ouders geloven dat zij met hun pasgeboren baby het leven kunnen leiden dat ze altijd hadden. Door de grote keuzevrijheid van ouders is hun dagschema veel voller dan vroeger, waardoor zij vaak kiezen voor gemak en comfort. Er ligt tevens een grote nadruk op veiligheid. Het beschermen van hun kind tegen gevaren lijkt voor ouders wellicht belangrijker dan het stimuleren van een gezonde ontwikkeling. Ouders hebben moeite alle goedbedoelde adviezen die zij krijgen te behappen en realistisch te maken.
Laten wij als JGZ-professionals ouders daarbij helpen
Laten wij zorgen dat kinderen al vanaf de allerjongste leeftijd vaardig worden in bewegen en bewegen leuk gaan vinden. Daarvan profiteert het kind nog de rest van zijn leven en daarmee redden we generaties.
Snel sta ik op van de ontbijttafel, want mijn dochter wil mij voordat ze naar school gaat nog een nieuw kunstje op haar BMX fiets laten zien. Als ouder houd ik soms mijn hart vast, maar ze is heel behendig met de fiets en heeft er zoveel plezier in. Op naar een beweegzame dag voor ons allebei!
[1] Daar waar in de tekst ‘hij’ staat, kan ook ‘zij’ gelezen worden.
[2] Tijdens het slapen wordt uiteraard geadviseerd de baby op de rug te leggen.
Deze blog is onderdeel van De Jeugdarts blog. Een initiatief van de jeugdartsen van JGZ Kennemerland.
