Over kinderen, aios en groei

19 april 2022 – Kinderen zijn gewoon leuk, vertelt Manje Dijkema, arts M+G/jeugdgezondheid en praktijkopleider bij GGD Hollands Noorden. ‘Ze zijn open en eerlijk. En ze kunnen nog zoveel leren, ze staan aan het begin van hun leven. Als jeugdarts kun je kinderen zo goed mogelijk op weg helpen.’

Manje zag afgelopen 21 jaar duizenden kinderen en tieners. Wat hem dat vooral leerde is dat gezond zijn veel meer is dan niet ziek zijn. ‘Hoe kan een kind gezond opgroeien? Welke obstakels komt hij tegen en is het nodig om die weg te halen? Dat is waar ik me als jeugdarts op richt. Ik heb geen scalpels of medicijnen, maar toch kan ik bijna elk kind dat ik tegenkom verder helpen. Door te luisteren, goed te kijken, naar het kind en de omgeving. En regelmatig ook door samen te werken met andere experts of extra onderzoeken in te zetten. Omdat een kind specialistische hulp nodig heeft, of om ziektes uit te sluiten. Dan blijkt bijvoorbeeld uit bloedonderzoek dat een tiener geen Pfeiffer heeft, en ook geen bloedarmoede. Maar waarom is hij dan zo moe? Is er sprake van te hoge druk vanuit school? Een laag zelfbeeld of weinig slaap? Het is een zoektocht die ik samen met het kind en zijn omgeving doorloop.’

Praktijkopleider

Naast jeugdarts en arts M+G is Manje ook al zo’n 15 jaar praktijkopleider. Waarom hij dat zo leuk vindt? ‘Je zíet de artsen in opleiding gewoon groeien. En zelf doe ik ook vrolijk mee. Want elke aios die ik begeleid leert mij ook weer fris te kijken naar mijn eigen vak. Het is diezelfde onbevangenheid die ik bij kinderen terugzie. Ze hebben nog weinig last van eerdere ervaringen en “zo doen we dat nu eenmaal” komt niet voor in niet in hun woordenboek. Dat houdt mij scherp.’

Begeleiding

Als praktijkopleider arts M+G begeleidt Manje aios jeugdartsen en aios arts M+G bij GGD Hollands Noorden. ‘Ik werk zo’n 6 uur per week aan mijn taken als praktijkopleider. De ene keer neem ik mijn aios mee naar een spreekuur, de andere keer sluit hij of zij aan bij een overleg van collega’s, hebben we een voortgangsgesprek of buigen we ons samen over een ingewikkelde casus. En de aios is ondertussen volop aan het werk als jeugdarts, het is al een professional. Die hoef je echt niet aan de hand te nemen, juist de praktijk is een enorme leerschool en dat gebruik je in de begeleiding. Wat kom je tegen? Wat vond je lastig en wat ging juist goed? Hoe heb je het aangepakt?’

Groei

Manje richt zich in de begeleiding van aios vooral op groei en bewustzijn. ‘Op welk niveau je ook instapt, het doel is altijd om iemand naar een hoger niveau te brengen. Passend bij de aios als mens en professional. Iedereen heeft zwakke plekken, die mag je hebben, die horen erbij. Maar je moet je er wel bewust van zijn. Ben je bijvoorbeeld heel introvert? Zoek dan de samenwerking op met iemand die wat meer outgoing is, of bij wie je je prettig en veilig voelt. Ik geef daarin duwtjes in de goede richting, maar ook veel ruimte, ga maar op zoek. En ik ben er om vragen te stellen en ook om op terug te vallen als het niet zo lekker loopt. Die open communicatie, ook over je “struggles”, is waardevol in de band tussen een aios en praktijkopleider. Je bent minimaal twee jaar aan elkaar verbonden tijdens de opleiding tot jeugdarts, en daarna nog eens twee jaar als je voor de 2^e fase gaat. Dat is een aardige tijd en dan moet je van elkaar op aan kunnen. Professionaliteit, openheid en vertrouwen zijn daarin essentieel.’

Manje werkt als arts M+G/jeugdgezondheid en praktijkopleider bij GGD Hollands Noorden. Hij werkt hier al 21 jaar en houdt naar eigen zeggen zijn blik fris door het contact met kinderen én aios. In de afgelopen 15 jaar begeleidde hij 16 aios. Manje is ook lid van het bestuur van SOGEON.

Ben jij een ervaren arts M+G en wil je jouw kennis inzetten om de arts van de toekomst op te leiden? Word praktijkopleider! Kijk op artsmg.nl/praktijkopleider.