De gezondheid van de aarde staat onder grote druk. Daarmee is aandacht voor planetary health belangrijker dan ooit. Nora van Gaal (aios medische milieukunde) en Anniek Reinhold (aios infectieziektebestrijding) over de effecten van milieuveranderingen op de menselijke gezondheid én de rol van de arts M+G. ‘Alleen op een gezonde planeet kunnen mensen in goede gezondheid leven.’
Planetary health is het domein waar de mondiale milieuveranderingen samenkomen met de menselijke gezondheid, legt Nora uit. ‘Van de opwarming van de aarde tot het verlies aan biodiversiteit, waterschaarste en oceaanverzuring. Deze veranderingen brengen gezondheidsrisico’s met zich mee. Zoals infectieziekten en problemen met voedsel- en drinkwatervoorziening. Een warmere planeet zorgt bijvoorbeeld voor meer hart- en vaatziekten, maar ook voor meer luchtvervuiling. En is de biodiversiteit minder, dan wordt het op de langere termijn moeilijk voor mens en dier om aan gezonde voeding te komen.’
Planetary health en de arts M+G
Voor de twee artsen in opleiding is het duidelijk dat artsen Maatschappij + Gezondheid een belangrijke rol hebben om planetary health onder de aandacht te brengen. Anniek: ‘Wij slaan de brug van het individu naar een groter geheel en naar overkoepelend beleid. Daarom zijn wij goed in staat om de gevolgen van klimaatveranderingen op de gezondheid van mensen zichtbaar te maken voor relevante partijen.’ Artsen M+G voeren bijvoorbeeld bron- en contactonderzoek uit bij nieuwe infectieziekten en onderzoeken de gevolgen van luchtvervuiling. ‘Met deze inzichten adviseren we ook instanties zoals het ministerie van VWS, GGD’en, het RIVM. Samen ontwikkelen we beleid, gericht op preventie.’
Vakgebied van de toekomst
Nora en Anniek zijn beide aangesloten bij De Jonge Arts M+G en richtten de werkgroep planetary health op. Om de impact van de gezondheid van de aarde op de mens prominenter op het netvlies van aankomende artsen M+G te krijgen. Zo kreeg planetary health tijdens de covidcrisis niet de aandacht die het onderwerp verdient, vindt Nora. ‘Ik had in talkshows en op ministeries graag meer artsen M+G gezien die over het grotere, achterliggende verhaal van zo’n nieuw virus vertelden. We willen mensen laten weten hoe zorgwekkend de huidige situatie is, maar ook dat we zelf invloed kunnen uitoefenen. Dat doen we door te informeren, kennis te verspreiden, samenwerkingen met andere specialisten aan te gaan en mensen aan te zetten tot actie.’
Uitdagingen hacken
Daar kunnen we als aios zelf ook sturing aangeven, vindt Anniek: ‘De arts M+G is het specialisme van nu en de toekomst. Het is belangrijk dat alle profielen zich samen verder ontwikkelen op overkoepelende uitdagingen binnen de volksgezondheid.’ De hackaton die de werkgroep eind vorig jaar organiseerde, is daar een mooi voorbeeld van. ‘Aios vanuit alle profielen gingen tijdens de hackaton op zoek naar praktische oplossingen om uitdagingen binnen planetary health aan te pakken. We onderzochten bijvoorbeeld hoe we de afspraken van de klimaattop in Egypte konden vertalen naar het werkveld van de arts M+G. En hoe we bij volgende klimaattoppen proactiever invloed kunnen uitoefenen.’ De uitkomsten van de hackaton worden uitgewerkt en binnenkort gedeeld.
Rol in de opleiding arts M+G
Nora en Anniek zijn alvast trots dat de werkgroep door het concilium van KAMG (De Koepel Artsen Maatschappij + Gezondheid) is uitgenodigd om planetary health een grotere rol in de opleiding tot arts Maatschappij + Gezondheid te geven. ‘Dit is een groot thema voor aanstaande artsen M+G. Wij kunnen impact maken van micro- tot macroniveau, dus niet alleen in de spreekkamer. Samen kunnen we veel ziekten voorkomen.’
-
- Nora van Gaal, aios medische milieukunde
-
- Anniek Reinhold, aios infectieziektebestrijding