Project Description
Nu ik bijna een jaar in opleiding ben als arts infectieziektebestrijding, heb ik al een aantal uitbraken van infectieziekten meegemaakt. De meeste uitbraken komen, hoewel soms behoorlijk verspreid over regio’s, niet terecht in de media. En toen was daar … het nieuwe coronavirus.
De kranten en nieuwswebsites staan iedere dag vol met het virus uit Wuhan. Er worden liveblogs bijgehouden met de laatste ontwikkelingen; in talkshows van De Wereld Draait Door tot Jinek wordt het onderwerp besproken. Er is echter veel tegenstelling in de berichtgeving. Aan de ene kant wordt gesproken over een virus dat niet ernstig is. Het sterftecijfer zou vergelijkbaar zijn met dat van griep en alleen ouderen en kwetsbare personen zouden eraan kunnen overlijden. Aan de andere kant is te lezen dat de minister op advies van het RIVM het nieuwe coronavirus recent heeft uitgeroepen tot A-ziekte en dat er momenteel sprake is van maximale surveillance. Een ogenschijnlijk contrast: het virus is niet gevaarlijk, maar de overheid probeert wel op alle mogelijke manieren verspreiding tegen te gaan.
Wantrouwen en onrust
Deze op het eerste gezicht tegenstrijdige berichten kunnen leiden tot zeer ongewenste effecten. Mensen kunnen het gevoel krijgen dat zij belangrijke informatie missen. Hierdoor kan wantrouwen naar de overheid en onrust ontstaan. Dit kan resulteren in angst en het niet goed opvolgen van maatregelen – en dat kan de verspreiding juist in de hand werken. Ook kan het zorgen voor schade aan bedrijven, bijvoorbeeld omdat mensen niet meer bij Chinese restaurants gaan eten of geen pakketjes meer bestellen uit China.
Duiden van informatie
Als arts infectieziektebestrijding is het duiden van informatie een van je belangrijkste taken. Door berichten samen te brengen die op het eerste gezicht tegenstrijdig lijken, voorkom je wantrouwen en onrust. Ik geef in deze situatie vooral de boodschap af dat we nog onvoldoende kunnen voorspellen hoe het virus – dat momenteel niet heel ernstig lijkt – zich gaat ontwikkelen en dat daarom nauwkeurige surveillance belangrijk is. Deze rol als duider van informatie wordt belangrijker naar mate de uitbraak groter (en ernstiger) wordt. Het worden hoe dan ook spannende weken. Maar laat ik positief eindigen: een grote uitbraak heeft naast veel ongewenste effecten ook nog een positieve uitkomst als AIOS infectieziektebestrijding: je familie weet weer even wat je werk inhoudt.