‘Het geeft een indruk van talenten én potentie’
Het selectiegesprek is een belangrijk onderdeel van de sollicitatieprocedure voor een opleidingsplek tot arts M+G of forensisch arts. Om competenties te beoordelen maken we in dit gesprek gebruik van de STARR-methode. Dat klinkt streng, horen we regelmatig, en sollicitanten zien er soms tegenop. Maar dat is helemaal niet nodig, vertelt Eva Mulder, aios arts M+G/infectieziektebestrijding. Zij maakte zelf kennis met STARR tijdens haar eigen selectiegesprek en inmiddels zit ze aan de andere kant van de tafel. Als lid van de selectiecommissie. We vroegen haar naar STARR, de meerwaarde en haar eigen ervaringen.
Hoe ziet een STARR-interview eruit?
‘STARR staat voor Situatie, Taak, Actie, Resultaat, Reflectie. In het gesprek vragen we je om ons mee te nemen in een situatie waarvoor je een bepaalde competentie moest inzetten. Dat is de S. Wie was erbij betrokken? Hoe was sfeer was en in welke context speelde het? Dan gaan we door naar de T, die staat voor de omschrijving van jouw taak of rol in het verhaal. Bij de A van actie vertel je wat je hebt gedaan om te proberen de situatie op te lossen. Daarna beschrijf je wat het resultaat van jouw acties was en bij reflectie kijk je terug op de situatie en je handelen. Ben je tevreden met de uitkomst, wat kan beter en wat heb je geleerd?
Goed om te weten: de selectiecommissie bestaat uit drie personen, maar slechts één van ons stelt de vragen aan de sollicitant. De anderen noteren letterlijk en zonder waardeoordeel wat de sollicitant vertelt. Na het gesprek beoordeelt ieder selectielid afzonderlijk of hij of zij vindt dat de kandidaat de gevraagde competenties voldoende bezit. Daarna gaan we als commissie in overleg.’
Waarom maakt SOGEON gebruik van de STARR-methode?
‘STARR is een van de meestgebruikte manieren om te reflecteren op je eigen handelen. Hoe je eerder situaties hebt opgelost, zegt veel over hoe je in de toekomst met vergelijkbare problemen omgaat. Bijvoorbeeld hoe je samenwerkt, leert en besluiten neemt of hoe je tot professionele oordelen komt. Kennis vinden we minder belangrijk in dit gesprek, je hebt immers al een diploma als basisarts. Ook ambities staan niet centraal, omdat die tijdens je leven kunnen veranderen. Door te praten over je competenties krijgt de selectiecommissie een veel betere indruk van je talenten én potentie.’
We horen van sollicitanten dat ze tegen het STARR-interview op zien. Hoe was dat bij jou?
‘Ik wist in eerste instantie niet goed hoe ik me moest voorbereiden. Ik kwam uit een klinische omgeving – gynaecologie en obstetrie – en had vooral ervaring met andere patiënten die minder relevant zijn voor de opleiding tot arts Maatschappij + Gezondheid. Hoe kon ik dan voorbeelden benoemen die passen bij de gevraagde competenties? Door mij goed in te lezen werd mij duidelijk dat het vooral ook belangrijk is dat je de selectiecommissie kunt overtuigen met hóe je kennis opdoet. Hoe je zorgt dat je over alle relevantie informatie voor een case beschikt en hoe je met collega’s samenwerkt. Competenties die ik in de kliniek ook had verworven.’
Hoe heb je jouw STARR-gesprek ervaren?
‘Ik had na afloop geen flauw idee of het goed was gegaan, dat was een beetje onbevredigend. Het kwam vooral omdat er om een gebeurtenis werd gevraagd, waarin iets níet goed was verlopen. Terwijl je in een sollicitatiegesprek juist je goede kanten wilt laten zien. Ook wist ik bij een van de vragen niet gelijk een voorbeeld te benoemen. Gelukkig hielp de gespreksleider me toen om tot een situatie te komen. Dat leerde ik als commissielid ook in de training over de STARR-methode. Dat je sollicitanten helpt door te vertellen dat ze ook minder succesvolle situaties mogen beschrijven. Of situaties buiten het werkzame leven, bijvoorbeeld bij vrijwilligerswerk of een nevenactiviteit. Ook daarmee kunnen ze vertellen over hun gedrag en acties. En hoe ze op de situatie terugkijken.’
Wat is voor jou de toegevoegde waarde van STARR?
‘Voor mij is het belangrijk dat we met de STARR-methode in bepaalde mate objectief mee kunnen bepalen of iemand geschikt is voor de opleiding en het vakgebied. Ook vind ik het fijn dat we niet tot een rangorde hoeven te komen. We hoeven niet te wegen wie de beste kandidaat is, we bepalen alleen of een sollicitant geschikt is voor de opleiding. Daarna volgt een loting met alle geschikte sollicitanten.
STARR lijkt misschien stijf, maar dat is het niet. De gestructureerde methode voorkomt dat het in het gesprek gaat om toevalligheden. En we focussen altijd op competenties die voor de opleiding en dus het vakgebied belangrijk zijn.’
Welke tips wil je sollicitanten voor hun voorbereiding meegeven?
‘Lees je in over STARR en kijk naar voorbeelden en tips, die vind je op artsmg.nl. Ik heb daar veel aan gehad. Vraag eventueel iemand om het gesprek met je te oefenen. Dat helpt om tijdens het interview de situatie onder woorden te brengen en de interviewers een goed beeld te geven van de situaties en jouw acties. En: kijk vooral ook verder dan alleen naar werksituaties. Je kunt ook een andere situatie beschrijven, zolang het maar niet te lang geleden is.’
Eva Mulder is aios Arts M+G/infectieziektebestrijding en lid van de selectiecommissie van SOGEON.
Lees meer over STARR en een goede voorbereiding bij de FAQ’s over selectiegesprek.