Jeugdgezondheidszorg Kennemerland biedt plek aan meer dan honderd coassistenten en aios per jaar. Het houdt de organisatie scherp, draagt bij aan hun innovatiekracht én maakt hen een aantrekkelijke werkgever. Lucy Smit (arts M+G en opleider) en Fleurtje Schornagel (jeugdarts in opleiding) over de succesfactoren van JGZ Kennemerland als opleidingsinstelling.
De kracht van JGZ Kennemerland? ‘Dat we innovatief zijn, kwaliteit bieden én ons altijd open opstellen’, vertelt Lucy. ‘Voor mensen, ideeën en samenwerkingen. We proberen graag nieuwe dingen uit en betrekken onze aios overal bij. Van interviews over ons vak tot een rol als dagvoorzitter bij een congres en een landelijk overleg over de aanpak van kinderarmoede: ik neem de aios mee. Zo kunnen ze de volle breedte van het vak proeven en kennismaken met collega’s over het hele land. Erg leerzaam én inspirerend.’
Gelijk aan de slag
Die open houding viel Fleurtje direct op toen ze bij JGZ Kennemerland aan de slag ging. ‘Het eerste gesprek met Lucy was heel activerend en inspirerend. Wat wil jíj als aios doen? Wat wil je betekenen? Voor welke onderwerpen loop je warm? Bij elk idee dat ik noemde, reageerde Lucy ter plekke met een vervolgactie. Iets met kinderarmoede en gezondheid? “Ah, dan moet je bij deze manager zijn.” De samenwerking tussen preventieve en curatieve zorg? “Daarvoor moet je bij deze ketenpartner aankloppen, hier heb je een telefoonnummer”. Ik kon gelijk aan de slag, kreeg veel vertrouwen en alle ruimte. Dat werkt enorm stimulerend en motiverend. Natuurlijk werk je binnen de richtlijnen, maar verder kon ik helemaal out of the box denken en doen.’
Zichtbaar en toegankelijk
Om coassistenten en aios aan te trekken, is het vooral belangrijk dat je zichtbaar en toegankelijk bent, vertelt Lucy. ‘Als opleidingsinstelling maken we altijd ruimte voor junior coschappen, master coschappen en keuze coschappen. En elke sollicitatieronde voor de opleiding tot arts M+G zorgen we voor meerdere opleidingsplekken voor de 1e fase en 2e fase opleiding. Ook zijn we lid van de Academische Werkplaats Jeugd en Gezondheid en geef ik les aan de geneeskundeopleiding – een minor ‘Zorg rondom het kind’. Alle kleine beetjes samen zorgen voor een structurele aanwas van nieuwsgierige studenten.’ De aanpak van Lucy werkt aanstekelijk, vindt Fleurtje. Zo wordt ze regelmatig uitgenodigd door mensen uit haar netwerk om een enthousiast praatje te houden over haar vak. ‘Het is een soort sneeuwbaleffect; steeds meer mensen weten me te vinden. En ik doe het graag: het is mooi om te laten zien wat ons vak allemaal te bieden heeft.’
Inwerkprogramma
Alle aios die bij JGZ Kennemerland starten, krijgen een uitgebreid inwerkprogramma van zes weken. Daar zit van alles en nog wat in, legt Fleurtje uit. ‘Gesprekken met ervaren collega’s, een rondje langs verschillende deskundigheidsgebieden zoals mondzorg of kindermishandeling en meekijken met spreekuren en deze zelf draaien. De exacte inhoud hangt af van de aios: hoeveel werkervaring heb je al? En waar wil jij je in verdiepen?’ Lucy: ‘Ook hebben we een interne scholing ontwikkeld voor aios, met veel aandacht voor de persoonlijke ontwikkeling. Wat neem je mee? Waar komt dat vandaan? Hoe leer je het beste: in de spreekkamer of juist in overleg met ketenpartners? En wat heb je nodig om competenties te ontwikkelen? Vooral in de eerste paar maanden is daar veel aandacht voor. Het is enorm waardevolle kennis, waarmee je veel beter je eigen opleiding en leerproces in kunt richten.’
Op je gemak voelen
Eenmaal aan het werk zijn er vaste contactmomenten. Met de opleider, collega’s en mede aios. Lucy: ‘We hebben individuele gesprekken met aandacht voor de persoonlijke omstandigheden. Maar ook gezamenlijke sessies met presentaties over casuïstiek of kennisuitwisseling over een recent project. Ik laat aios ook elkaar opleiden: de 2e fase aios nemen de 1e fase aios mee in hun werk en geven input vanuit hun visie en ervaring op de praktijkopdrachten. Ook kijken aios bij elkaar mee in de spreekkamer en houden ze elkaar op de hoogte van lopende projecten. Zo krijgen ze tijdens hun opleiding veel meer mee dan alleen hun eigen opdrachten en wordt hun blik verder verruimd. En ondertussen ben ik als opleider natuurlijk het vaste aanspreekpunt. Regelmatig maak ik een wandeling met mijn aios of drinken we een kop koffie op een andere plek dan kantoor. Dat schept meteen een andere sfeer en dat is prettig. Ik vind opleiden niet iets zakelijks: in opleiding zijn is een intensief traject en dan moet je je op je gemak voelen bij elkaar.’
Goed werkgeverschap
Het opleiden van aios biedt eigenlijk alleen maar voordelen, besluit Lucy. ‘Door het contact met nieuwe, bevlogen collega’s raak je nooit ingedut. Tegelijkertijd kunnen wij de nieuwe generatie inspireren en kennis overbrengen. En ook heel fijn: we hebben veel contact met potentieel nieuwe collega’s. We leiden op voor het hele land – aios kunnen straks overal aan de slag – maar bouwen ook aan ons eigen netwerk en tonen goed werkgeverschap in woord en daad.
Tips voor opleidingsinstellingen
- Sta open voor nieuwe mensen, organisaties en ideeën. En wees nooit zuinig met het delen van jouw kennis en netwerk. Samen kunnen we meer!
- Investeer in een uitmuntende opleiding, goed opleidingsklimaat en goed werkgeverschap. Zodat zoveel mogelijk jonge artsen met de JGZ in aanraking komen én zodat hun eerste (soms korte) indruk uitstekend is.
- Blijf innoveren en geef aios kansen om innovaties te bedenken en door te voeren. Omarm nieuwe ideeën die spannend zijn en onderzoek wat wél kan.
- Maak van ‘opleiden’ een gezamenlijke verantwoordelijkheid. Bij JGZ Kennemerland hoort ‘bijdragen aan de opleiding’ bij de functie. Hierdoor krijgen en nemen alle collega’s de tijd om te investeren in de jeugdarts van de toekomst.
Een opleidingsinstelling voor aios M+G is een door de Registratiecommissie Geneeskundig Specialisten (RGS) erkende instelling waar de praktijkopleiding wordt gegeven aan aios. JGZ Kennemerland biedt naast de opleiding voor aios, ook onderwijs aan geneeskundestudenten, een keuze coschap, junior- en senior coschappen en meeloopdagen. Meer weten? Neem contact met Lucy Smit l.smit@jgzkennemerland.nl.