Versterking van teams infectieziektebestrijding, meer wetenschappelijk onderzoek, betere samenwerking en een versterkte monitoring. Dat zijn de belangrijkste maatregelen van de beleidsagenda Versterking infectieziektebestrijding en pandemische paraatheid (VIP). Wat houdt VIP in en wat zien we er van terug?
Het programma VIP is in 2022 opgesteld door GGD GHOR Nederland, de koepelorganisatie van de 25 GGD’en, in opdracht van het ministerie van VWS. Met dit programma wil de overheid infectieziekten in de toekomst beter kunnen voorkomen, signaleren en bestrijden.
Versterking infectieziektebestrijding
Corona heeft ons laten zien en ervaren hoe ontwrichtend een pandemie is voor mensen, voor de economie en voor de samenleving. Willen we beter voorbereid zijn op een mogelijke volgende pandemie, dan moeten het vakgebied infectieziektebestrijding worden versterkt. Alleen zo kunnen virussen tijdig worden opgemerkt en uitbraken liefst in de kiem worden gesmoord.
Concrete acties
VIP richt zich op het oplossen van de urgente kwetsbaarheden op korte termijn (2023 en 2024) en op de lange termijn (vanaf 2024 of 2025. In de eerste helft van 2023 zijn er al verschillende concrete acties tot verbeteringen ondernomen. Zo zijn er verschillende promotie- en praktijkgerichte onderzoeken gestart, vond het congres Samen opleiden plaats en is er budget beschikbaar gesteld voor de 25 landelijke GGD’en om hun teams infectieziektebestrijding te versterken. Hiermee werden extra epidemiologen en opleidingscoördinatoren aangenomen, startte 34 verpleegkundigen de opleiding voor verpleegkundige M+G, zijn 10 professionals begonnen met de opleiding tot deskundige infectiepreventie en vindt een onderzoek plaats naar carrièreperspectieven bij de GGD.
De vijf pijlers van VIP
Het programma VIP is onderverdeeld in vijf pijlers:
- Kwetsbaarheden wegnemen voor pandemische paraatheid
De kleine groep professionals infectieziektebestrijding was tijdens de covid-19-pandemie overvraagd en overbelast. Daardoor was er nauwelijks ruimte om de geleerde lessen te borgen en noodzakelijke verbeteringen door te voeren. Naast meer professionals binnen de infectieziektebestrijding, is VIP erop gericht om artsen infectieziektebestrijding te ontlasten. Door onder andere taakdifferentiatie en basisscholing over infectieziekten voor andere zorgprofessionals.
- Versterken boven(regionale) monitoring en surveillance
Voor surveillance en monitoring op wijk-, gemeente- en GGD-niveau, is meer inbreng van experts nodig. Van epidemiologen, datascientists, beleidsmedewerkers en gedragswetenschappers. Het (boven)regionale netwerk moet beter aansluiten op de landelijke infectieziektesurveillance vanuit het RIVM. Daardoor kunnen GGD’en lokale infectieziekte-uitbraken effectief signaleren en er tijdig op acteren.
- Versterken wetenschappelijke kennisinfrastructuur
Meer wetenschappelijke kennis is nodig zodat GGD’en op basis van onderbouwde feiten kunnen werken en beleid ontwikkelen. Daarom focust VIP op meer praktijkgericht academisch onderzoek naar infectieziektebestrijding en pandemische paraatheid door de gezondheidsdiensten. Met onder meer werkplekken voor academisch promotieonderzoek en bijscholing gericht op wetenschappelijk denken, handelen en publiceren.
- Samenwerken op bovenregionaal niveau
Een infectie-uitbraak stopt niet bij een regiogrens. Onderzoek moet duidelijk maken welke specifieke taken binnen de infectieziektebestrijding regionaal op GGD-niveau, bovenregionaal of landelijk uitgevoerd moeten worden. Zodat de ene regio kan bijspringen als een andere regio met hoge besmettingen kampt. Dit jaar moet er een uniforme werkwijze voor de uitvoering van infectieziektetaken op elke regionaal niveau komen.
- Slim en versneld opleiden
VIP wil het aantal professionals dat gespecialiseerd is in de infectieziektebestrijding in versneld tempo vergroten. Er moeten tientallen extra praktijkopleiders en basisartsen infectieziektebestrijding/maatschappij en gezondheid komen. Ook zet VIP in op het opleiden van 50 verpleegkundigen die zijn gespecialiseerd in infectieziekten en 35 deskundigen infectiepreventie. Daarnaast wil VIP het vakgebied infectieziektebestrijding aantrekkelijker maken door onder andere betere carrièreperspectieven.
Meer weten over VIP? Ga naar Versterking Infectieziektebestrijding en pandemische paraatheid GGD’en (PDF) of neem contact op met het programmateam via versterkingizb@ggdghor.nl.